Geografski položaj Sokobanje

Sokobanjska kotlina je mala oblast u centralnom delu istočne Srbije, jasno ograničena sa svih strana planinama, do 1600 metara nadmodske visine. Ona leži izmedju planine Rtnja na severu, Ozrena, Leskovika i Device na jugu i izmedju moravske doline na zapadu i timočke na istoku. Ovako ograničena Sokobanjska kotlina zahvata površinu od 515,5 km2 i izdužena je u pravcu istok zapad. Sokobanjska kotlina predstavlja izolovanu geografsku celinu, ali ne sasvim, zbog nekih morfoloških elemenata. Opština Sokobanja Preko Bovanske na zapadu i Skrobničke klisure na istoku, Sokobanjska kotlina spaja moravski na jednoj i Timočki sliv na drugoj strani. Soko Banja se nalazi 43° 38“ Severne geografske širine i 21°53’’ Istočne geografske dužine, a njena nadmorska visina iznosi 400m. Sokobanjska kotlina je oblast koja se nalazi u centralnom delu istočne Srbije, sa svih strana okružena planinama, visine ispod 1600m. Sa njene južne strane uzdižu se planine Ozren i Devica, na severu su Rtanj [1566m] i Bukovik, na zapadu prelazi u Moravsku dolinu, a na istoku u Timočku. Celom svojom dužinom, Sokobanjska kotlina se pruža u pravcu istok-zapad. Dugačka je 15 km. Zahvata površinu od 515,5 km². Nagnuta je prema zapadu. Knjaževačkom klisurom je vezana sa istokom Srbije, dok je na jugozapadu, preko Bovanske klisure, širom otvorena ka Aleksincu, prema Moravskoj dolini. Sokobanja [43º38’29”sgš, 21º52’37”igd] se nalazi u istočnoj Srbiji, pruža se u pravcu zapad-istok, nagnuta ka zapadu.

Ova oblast po svom polozaju predstavlja posebnu, dobro izdvojenu geografsku celinu, koja, zahvaljujući morfološkim elementima, nije sasvim izolovana. Preko Bovanske klisure na zapadu i Skrobničke na istoku ova oblast spaja moravski sliv na jednoj sa timockim na drugoj strani, pa na taj način ima tranzitni karakter. Pored ovog, Sokobanjska kotlina je na severu, preko visokih presedlina Lukavice i Rasinackog sedla, vezana sa oblašću Crne reke, a na jugu preko Ozrena za golačka sela i moravsku dolinu. Ovo je stari put kojim su bili povezani Cma reka i Niš. -“Sokobanjska kotlina“ ( dr Branimir Dakić 1967 ).Najvećim svojim delom, Sokobanja se oslanja na planinu Ozren.

Prosečna nadmorska visina Banje je 400m, sto je veoma pogodno za klimatski oporavak. Prostrane šume koje se spuštaju do obale Moravice zaklanjaju Sokobanju od jakih vetrova. Sa Ozrena dolazi svež vazduh, pa su leta prijatna i topla, nisu žarka; a zime su blage, sa malo snega i umereno hladne. Ozren je sastavni deo Sokobanje, što pogoduje dobrom oporavku i odmoru. 

Sokobanja: Dodjes star odeš mlad.

Na 200. kilometru autoputa Beograd-Niš-Solun odvaja se kod Aleksinca put do Sokobanje u dužini od 30km. Smeštena u kotlini između veličanstvenog Rtnja (1560 m), robustnog i stamenog Ozrena (1117 m) i prelepe Device, razbaškarila se Sokobanja, na idealnoj nadmorskoj visini od oko 400 m, sa izuzetno blagom klimom u kotlini koja je prekrivena cvećem i zelenilom sa bogatim izvorima mineralnih voda i u svetu čuvenih po svojoj lekivitosti. Jedno je od najposećenijih banjsko-klimatskih i turističkih mesta u našoj zemlji.

---